Champagne là gì? Champagne được sản xuất từ giống nho nào? Tại Sao rượu Champagne lại đắt tiền và được đặt trong các hộp quà Tết thời thượng, đắt tiền? Tất cả những thắc mắc trên, sẽ có được lời đáp chi tiết ở bài viết sau đây. Cùng Rượu vang Cao Minh đi tìm hiểu chi tiết cụ thể nhé!
1. Rượu Champagne là gì?
Rượu vang Champagne là một loại vang sủi tăm mang tên tiếng việt là Sâm-panh được chế tạo tại vùng Champagne của nước pháp, được làm theo phương pháp Champenoise & chỉ được phép dùng 3 loại nho là Chardonnay (trắng), Pinot Noir (đỏ) & Pinot Meunier (đỏ).
Các loại rượu vang có ga khác nếu không thoả mãn các điều kiện như trên thì được gọi bằng vang nổ hoặc vang sủi tăm chứ không hẳn Champagne.
Rượu Sparkling cũng chính là một loại vang sủi tăm và đã được người việt gọi chung là Sâm-panh. Điều đó khiến cho mỗi cá nhân thường nhầm lẫn giữa vang Sparkling và Champagne.
Vậy nên tất cả các dòng vang nổ không có xuất xứ từ vùng Champagne đều chưa được gọi là Champagne.
2. Xuất xứ về rượu Champagne
Champagne là vùng nổi tiếng về loại rượu sủi bọt thơm ngon, đặc sắc. Rượu sủi bọt mới được gia công ra cách đây ba bốn trăm năm.
Theo một mẩu truyện truyền thuyết thần thoại tại vùng Champagne, người sáng tạo ra rượu sủi bọt là một ông thầy dòng Benedictine có tên là Pierre Perignon. Ông là kẻ lanh lợi, tìm kiếm được cách cho rượu lên men thêm lần nữa trong chai làm cho khí CO2 bị giữ lại trong những số ấy & làm rượu sủi bọt khi được rót ra.
Trong tiến trình đó ông nhận thấy 2 vấn đề. Một là khi áp lực nặng nề khí CO2 lên rất cao tới cả nào đó sẽ làm bật tung nút chai và rượu sẽ thoát hết ra bên ngoài. Thế nên ông đã dùng dây kẽm để buộc chặt giữ nút chai. Đó là Tại Sao mà đa số nút chai Champagne đều được thắt dây kẽm. Luận điểm thứ hai đó là những chất cặn do việc lên men lần 2 tạo thành vẫn tồn tại lại trong chai làm cho rượu bị vẩn đục. Ông đã cho làm vỏ chai dày hơn để chịu được áp lực & dốc ngược cổ chai trong một khoảng thời gian để cặn lắng xuống rồi nhanh chóng lấy hết cặn ra ngoài trước khi đóng nút.
Từ đó trở đi Champagne biến thành dòng vang sủi bọt thơm ngon đặc sắc được cả thế giới ái mộ.
3. Đào bới 3 giống nho làm nên rượu Champagne nổi tiếng
3.1. Nho Chardonnay
Nguồn gốc: Từ Burgundy (Pháp). Loại nho này chọn cái tên theo một làng trong vùng Burgundy là làng Chardonnay.
Vùng trồng Chardonnay:
Pháp: Champagne và Burgundy (Burgundy là chỗ sản xuất ra những trái nho trắng Chardonnay tuyệt vời để khiến cho trong số những chai vang thượng hạng)
USA: các vườn nho trắng ở California
Australia: Đồi núi Adelaide, Thung lũng Yarra, Sông Margaret
Chile: Thung lũng Casablanca, Thung lũng Limari
Argentina: Mendoza
Đặc tính của nho Chardonnay:
Chardonnay là dòng nho rất dễ dàng trồng, dễ thích ứng với rất nhiều vùng khí hậu khác nhau, không đòi hỏi chăm lo kỹ lưỡng, & với từng khí hậu khác biệt thì mùi vị của nho cũng có những nét biệt lập, chi tiết cụ thể là:
Với khí hậu mát mẻ: hương táo Xanh, chanh vàng
Với khí hậu ôn hòa: hương dưa gang, táo vàng, đào
Với khí hậu nóng hơn: hương dứa, xoài, khế
& trong thời gian lên men, ủ thùng gỗ sồi thì vang từ Chardonnay cũng sinh ra một số trong những mùi như vanilla, quế, đinh hương.
Chardonnay tạo nên sự các chai vang có cấu trúc khá chứng minh và khẳng định, axit chua vừa phải và nồng độ cồn khá cao (13,5-15 độ). Màu của nó được xem là màu vàng, còn vang già sẽ có gold color đậm. Người dùng khoái nó vì hương vị thơm ngon từ ngọt đến không ngọt, dùng làm rượu khai vị trước bữa tiệc cũng hay mà uống cùng độ ăn thì lại càng hấp dẫn.
Pairing cùng Chardonnay:
Một số trong những món ăn nên được sử dụng Champagne để kết phù hợp với rượu vang làm từ nho Chardonnay rất có thể kể đến như sau:
tôm sú, thủy sản nướng, hàu, sushi
Thịt gà hoặc thịt vịt hoặc thịt lợn được nấu đơn giản dễ dàng
các món có nhiều bơ hoặc phô mai
Tránh kết phù hợp với các món có hương vị quá đậm đà như cay nhiều, chua nhiều, đắng
nhiệt độ phục vụ: 8-12 độ C.
3.2. Nho Pinot Noir
Nguồn gốc nho Pinot Noir: Từ Burgundy của pháp, là 1 trong vùng làm vang lạnh nhất ở nước Pháp.
Nếu so sánh nho Merlot như người đàn bà đầy sexy nóng bỏng thì Pinot Noir như một cô thiếu nữ yểu điệu thanh tân, hay hờn giận, thất thường nhưng rất dễ gây người ta say đắm bởi bởi sự êm ả dịu dàng, êm ái, mềm mịn và mượt mà như nhung mà vẫn thắm thiết nồng thắm.
Nơi trồng Pinot Noir:
Pháp: Burgundy
New Zealand
Mỹ: California và Oregon
Đặc tính của nho: Pinot Noir là giống nho nổi tiếng khó trồng, vỏ mỏng mảnh, dễ bị ảnh hưởng tác động bởi điều kiện thời tiết biến đổi thất thường và yên cầu nhiều sự chăm nom săn sóc. Khi gặp đúng thuỷ thổ, khí hậu phù hợp, tỉa lá chiết cành vun bón tương đối đầy đủ thì giống nho này cho ra các chai vang thơm ngon, thanh trang đặc trưng mà rất khác nho nào sánh được.
Pinot Noir tạo nên sự những chai vang nhẹ dịu có mùi vị của sim đỏ, dâu đỏ, anh đào mang mùi thơm hoa hồng, violet, hồi quế. Các chai vang này nhẹ dịu, có cấu tạo kha khá, axit chua hài hoà, chát ít & nồng độ cồn bình quân là 11,5-13,5 độ
Pairing cùng Pinot Noir: Vì là 1 trong giống nho làm ra nhiều chủng loại rượu vang đỏ nhẹ, rượu vang Pinot Noir phối hợp được với các món ăn như cá nướng, gà quay, thịt lợn nướng hoặc bất kỳ một món gì đó không thật đậm đà.
Nhiệt độ phục vụ: 14-16 độ C & hoàn toàn có thể dùng decanter trong 15-30 phút.
3.3. Nho Pinot Meunier
Nguồn gốc xuất xứ nho Pinot Meunier: Pháp
Nơi trồng Pinot Meunier: năm nhâm thìn, Pháp văn bản báo cáo có 12.130 ha (30.000ac) giống này, chiếm gần 80% diện tích Pinot Meunier trên toàn cầu. Bên phía ngoài vùng Champagne, nó còn được tìm thấy ở thung lũng Loire cũng tương tự Moselle, dù rằng với số lượng càng ngày càng ít.
Đặc tính của nho: Pinot Meunier đem lại ấn tượng bởi màu vỏ nho đen thẫm, hương vị sống động, dày dặn có vị chát đặc thù. Nho này còn có hương trái cây của dâu tây, anh đào, mận ô liu đen khi đạt đến độ chín muồi.
Pinot Meunier Được biết thêm đến là giống nho khiến cho các chai Champagne chất lượng ấn tượng, cấu tạo hài hoà, độ chát tương đối cao & nồng độ cồn bình quân.
Pairing cùng Pinot Meunier: Vì là một trong loại rượu vang đỏ nhẹ tương tự Pinot Noir, Pinot Meunier phối hợp được với các món ăn như thịt lợn, vịt quay, nấm hoặc rau nướng đều rất tốt.
độ ẩm phục vụ: 12-15 độ C và có thể dùng decanter trong 15-30 phút.
4. Tiến trình làm rượu Champagne có tiếng tăm của pháp
Bước 1: Thu hoạch
Nho được hái thủ công từ tháng 8 đến tháng 10, thời gian thu hoạch tùy thuộc vào độ chín của nho. Những đơn vị sản xuất rượu vang ở Champagne không được phép hái nho bằng máy. Nho phải được hái thủ công để chỉ những trái nho chín và ngon nhất mới được dùng để gia công rượu Champagne.
Bước 2: Lên men lần đầu tiên
Nước ép nho được đem vào bồn chứa và quy trình lên men trước tiên diễn ra, các bước này giống với việc chế tạo rượu vang bình thường. Toàn bộ đường tự nhiên và thoải mái có trong nho đều được lên men thành rượu.
Một số trong những đơn vị phân phối rượu vang như Champagne Alfred Gratien ở Epernay chọn cách lên men trong thùng gỗ sồi, một kỹ thuật khó thành thạo hơn so với rượu vang sủi bọt
Bước 3: trộn lẫn
Đây là một bước rất là quan trọng, yên cầu nhiều kỹ thuật của những nhà làm vang tới từ Champagne. Rượu vang ở dưới dạng vang bình thường (still wine) từ những niên vụ (vintage) khác biệt sẽ tiến hành hòa trộn lại với nhau để tạo nên thứ rượu tuyệt đối hoàn hảo. 3 Giống nho được sử dụng chính ở đấy là Pinot Noir, Pinot Meunier, Chardonnay.
Việc tập trộn lẫn nguồn vào đầu ngày xuân, khoảng chừng 5 tháng sau khi thu hoạch.
Bước 4: các bước lên men lần thứ 2
Một hỗn hợp men, chất dinh dưỡng từ men và đường (liqueur de tirage) được thêm vào rượu trong đợt lên men thứ 2, rượu được cho vào chai thủy tinh dày & đậy kín nắp chai. Những chai rượu được đặt trong một hầm có nhiệt độ mát mẻ bỏ lên men dần dần và tạo thành cồn & khí CO2.
đó là bước quan trọng nhất lúc mà CO2 không hề thoát khỏi chai & đọng lại ở trong những số đó thì chúng ta sẽ sở hữu một chai rượu vang với các sủi bọt tăm.
Bước 5: các bước ngâm ủ
những chai rượu được ngâm ủ trong hầm thường xuyên lên men, các tế bào nấm men dần chết đi sau vài tháng. Tuy nhiên, để tạo ra mùi hương đặc thù của Champagne, rượu bắt buộc phải liên tục được nằm phí trong hầm rượu để rất có thể già đi trong vài ba năm nữa. Trong tiến trình lão hóa này, các tế bào nấm men tách ra và ập lệ dung dịch, tạo thành hương vị men tinh vi cho rượu Champagne. Rượu Champagne rất tốt và đắt nhất được ủ từ thời điểm năm năm trở lên. Các bước này hoàn thành xong quá trình lên men thứ 2.
Bước 6: xử lý men chết
sau khoản thời gian các bước lão hóa hoàn thành, các tế bào men chết được vô hiệu hóa thông quá trình xử lý men chết. Chai Champagne được đặt lộn ngược trong những giá đỡ với những nút cổ chai hướng xuống dưới với góc 75 độ. Từng ngày, những người dân làm vang phải xoay chai theo quy tắc nhất định. Tiến trình này bắt buộc những tế bào nấm men chết trôi vào nút cổ chai và sau đó chúng được loại bỏ.
Bước 7: vô hiệu hóa men chết
Để vô hiệu hóa men chết, chai vang được cho vào một trong những bồn nước muối đá, chỉ nhúng phần cổ chai chìm vào trong bồn. Mục tiêu để triển khai đông cứng phần men chết đọng lại trong chai. Tiếp đến, nắp chai được tháo bỏ & áp suất có trong chai sẽ đẩy phần men chết ra bên ngoài. Quá trình này sẽ làm rượu bị tràn ra ngoài một chút ít.
Bước 8: điều chỉnh chất lượng
Một hỗn hợp gồm có rượu vang, rượu mạnh & đường (Liqueur de tirage/Liqueur d’expédition) được thêm vào để kiểm soát và điều chỉnh mức độ ngọt của rượu & để bù lại phần rượu đã tràn ra bên ngoài. Quá trình này quyết định rượu Champagne được xem là Brut Nature, Extra Brut, Brut, Extra Dry, Dry, Demi Sec.
5. Uống Champagne ăn với món gì?
Rượu Champagne có thể “chiều lòng” với cả đồ ăn. Đối với những người sành ăn uống thì ai ai cũng nắm được việc nhiều chủng loại rượu vang rất “khó tính” khi phối hợp cùng món ăn. Tuy vậy với đặc tính riêng của Champagne thì nó rất có thể phối hợp được với cả nhiều chủng loại thức ăn. Dù là thịt hay cá thì bạn vẫn dễ chịu và thoải mái trải nghiệm rượu vang mà hoàn toàn không sợ làm mất hương vị đặc thù.
đặc biệt quan trọng theo một nghiên cứu và phân tích từ ĐH Copenhagen thì Champagne và hàu là 1 trong những cặp đôi hoàn hoàn. Hương vị umami được phát hiện nằm ở trong một số loại hàu & Champagne. Những nhà nghiên cứu và phân tích cho biết thêm khi phối hợp Sâm panh với hàu thì hương vị vang sẽ tăng đều nhiều lần. Sự phối kết hợp này tạo nên một hiệu ứng tổng hợp tuyệt hảo so với vị giác và đem lại nhiều lợi ích cho sức đề kháng.
thông thường Champagne hay chia thành hai loại là Vintage ( có niên vụ khi trên nhãn chai) & Non-vintage (không ghi niên vụ trên nhãn chai). Champagne vintage được tinh lọc tỉ mỉ làm ra trong thời gian nho đạt chất lượng vượt trội & thường phiên bản con số thấp hơn, giá cao hơn nhưng mang sự đặc trưng theo từng mùa vụ & có khả năng lưu giữ lâu năm.
Champagne non-vintage được pha trộn từ nho thu hoạch từ rất nhiều mùa vụ khác biệt nhưng vẫn luôn bảo đảm an toàn giữ được đẳng cấp đặc trưng của từng nhà sản xuất.
6. Phân biệt rượu Champagne với rượu Prosecco
Vang sủi tăm đến từ vùng Champagne của nước pháp được gọi là Champagne, được thiết kế từ 3 giống nho là Pinot Noir, Pinot Meunier và Chardonnay, theo phương pháp Champenoise. Trong khi đó, vang sủi tăm đến từ Ý mới được gọi bằng Prosecco, & loại vang đó được chế tạo từ 100% giống nho Glera, theo cách thức Charmat.
Cả 2 phương pháp làm rượu đều lên men rượu gốc lần trước tiên nằm phí trong thùng. Phương thức Champenoise lên men đợt thứ hai trong chai, trong lúc phương pháp Charmat lên men đợt thứ hai trong tank (bồn chứa).
Sau quá trình lên men đợt thứ 2, bọt ga của Champagne đẹp hơn và giữ được lâu bền hơn bọt ga của Prosecco. Chính bọt ga đẹp và đẹp mắt khiến cho Champagne có giá trị cao hơn các loại sparkling khác.
7. Rượu Champagne giá bao nhiêu? Mua Champagne ở đâu?
Rượu Champagne được nhìn nhận là loại rượu vang giành riêng cho những tầng lớp trung lưu trở lên. Nếu đối chiếu Champagne với những dòng Sparkling wine như Prosecco của Ý hay Canva của Tây Ban Nha thì Champagne thường có mức giá cao gấp nhiều lần. Những yếu tố như lịch sử hào hùng, vùng làm vang, các bước làm ra, Brand Name có khả năng sẽ bị lớn đến giá của Champagne. Chính vì vậy giá rượu vang Champagne thường từ vài ba triệu cho tới vài chục triệu một chai.